Gastroözofajial Reflü Hastalığı ve Mide Fıtığı/Hiatal Herni

Diafragma kası (solunum kası) göğüs boşluğu ile karın boşluğunu bir birinden ayıran bir kastır. Yemek borusu göğüs boşluğunda ilerledikten sonra bu kastaki açıklıktan (hiatus) karın boşluğuna geçer ve mide olarak devam eder. Bu kas yemek borusu ile mide arasında kısmen bir sfinkter görevi görerek mide içeriğinin yemek borusuna kaçmasını önler. Yemek borusunun bu kastan geçtiği yerde genişleme yada yırtılma meydana gelirse mide içeriği yemek borusuna kaçar ve bu olay “Gastroözofajial Reflü Hastalığı” olarak isimlendirilir. Normalde karın boşluğunda olması gereken midenin bir kısmı bu kastaki açıklıktan (hiatus) göğüs boşluğuna kaçar ise bu olay “Mide Fıtığı/Hiatal Herni” olarak isimlendirilir. Karın içi basıncını artıran fazla kilo, hamilelik, kabızlık ve kronik öksürük gibi durumlar mide fıtığı gelişmesi için risk faktörlerindendir. Gastroözofajial Reflü Hastalığında şikayetler asemptomatikten ciddi solunum ve sindirim problemlerine kadar geniş bir yelpazede olabilir. Gastroözofajial reflüsü olan her hastada mide fıtığı bulunmak zorunda değildir ancak mide fıtığı bulunan hastaların ciddi bir kısmında reflü şikayetleri mevcuttur.

“Mide Fıtığı/Hiatal Herni” Tipleri

• Tip-1 Hiatal Herni (Sliding Herni): Normalde karın boşluğunda bulunması gereken gastroözofajial bileşke diafragma kasındaki açıklıktan göğüs boşluğuna geçmiştir. Ancak midenin fundus bölümü karın içindedir. Hiatal hernilerin en sık görülen formudur.
• Tip-2 Hiatal Herni (Paraozofagial-Rolling Herni): Gastroözofajial bileşke karın boşluğundadır ancak mide fundus kısmı yemek borusunun kenarından göğüs boşluğuna geçmiştir.
• Tip-3 Hiatal Herni (Miks Tip): Hem Sliding herninin hemde Paraözofagial herninin birlikte bulunmasıdır.
• Tip-4 Hiatal Herni: Hiatal açıklıktan mide ile birlikte başka bir organın fıtıklaşmasıdır.

Şikayetler

Normalde gastroözofagial sfinkter sayesinde yemeklerden sonra mide içeriği yemek borusuna kaçmaz Ancak sfinkter yetmezliği veya mide fıtığı mevcut ise midedeki asitli sıvı yemek borusuna kaçarak burasını tahriş etmeye başlar. Tedavi edilmediği durumlarda asidin etkisiyle yemek borusu alt ucunda önce yara (özofajit), sonra ise darlık meydana gelir ve bu durum Barret özofagus olarak adlandırılır. Barret özofagus aynı zamanda kanser gelişmesi için öncü bir lezyondur. Hastalarda daha çok mideden başlayıp göğüs arkasına uzanan ağrı ve yanma hissi, gün içinde sık tekrarlayan geğirme, özellikle yatarken veya öne eğilirlen ağıza acı su gelmesi, uyku sırasında oluşan öksürük, tekrarlayan boğaz enfeksiyonları, ses tellerinde nodül gelişmesi ve ses kısıklığı gibi şikayetler meydana gelmektedir. Paraözofagial hernisi olan hastalarda yutma güçlüğü, fıtıklaşan mide mukozasından kanama, anemi ve midenin bu bölgesinde kısmi rezeksiyon gerektirecek iskemi de gelişebilmektedir.